Hét Motorboot magazine van Nederland
Passie voor varen
100% Motorboot
Weten wat je doet

Het wieleffect op je boot

Gepubliceerd op 14 maart 2019

Linkse schroef of rechtse schroef

Alle schroeven werken in principe hetzelfde. Door het ronddraaien van de schroef gaat je boot naar voren of naar achteren. De schroef is links- of een rechtsdraaiend. Een rechtse schroef draait bij het vooruit varen rechtsom (met de klok mee) en een linkse schroef draait bij het vooruit varen linksom.

Wieleffect

Naast een voorwaartse stuwkracht leveren schroeven ook een zijwaartse kracht. Die zijwaartse kracht noemen we het wieleffect. Als de schroef rechtsom draait (met de klok mee), gaat door het wieleffect het achterschip naar stuurboord (rechts). Het gevolg daarvan is dat de punt van het schip naar bakboord (links) gaat.

Ezelsbruggetje

Als je met een rechtse schroef vooruit vaart, gaat het achterschip naar rechts. (En het voorschip gaat automatisch naar links.)

wieleffect
Rechtse schroef (met de klok mee) in zijn vooruit. Het achterschip (de kont) wordt naar rechts weggeduwd door het wieleffect
Wieleffect
Linkse schroef in zijn vooruit. Het achterschip (de kont) wordt naar links weggeduwd door het wieleffect

Achteruit varen

Als je een schroef in zijn achteruit zet, draait hij precies de andere kant op.  Een rechtse schroef draait linksom. Daardoor wordt het achterschip naar links (bakboord)weggezet. Heb je een linkse schroef, draait deze bij achteruitvaren rechtsom. Daardoor wordt het achterschip naar rechts (stuurboord) weggezet. Bij vooruit- en achteruitvaren draait de schroef dus precies tegenovergesteld. Als je vooruit vaart heb je niet zoveel last van het wieleffect. Vaar je achteruit, is het wieleffect veel sterker.

Hoe kun je zien of je een linkse of een rechtse schroef hebt?

De meeste boten zijn uitgerust met een rechtse schroef. Je kunt zien welke schroef je hebt als je de motor in zijn achteruit zet. Gaat je kont naar bakboord, heb je een rechtse schroef.

Buitenboordmotor

Heb je een boot met een buitenboordmotor, heb je geen last van het wieleffect. Een buitenboordmotor werkt heel direct. Stuur je naar bakboord, dan ga je ook naar bakboord. Heel makkelijk.

Waarom is het goed om dit weten?

Je kunt handig gebruik maken van het wieleffect. Stel je voor dat je boot een rechtse schroef hebt.

wieleffect
Voorbeeld 1: Je wilt afmeren en je hebt de keuze om aan stuurboord- of bakboordzijde af te meren. (Er zijn geen bijzondere omstandigheden zoals bijvoorbeeld harde wind of stroom.) In dat geval kun je het beste aan bakboordzijde vooruit aankomen (1). Je zet de motor in z’n achteruit (2). Door het wieleffect gaat je achterschip vanzelf naar de kant en je ligt goed (3).
Wieleffect
Voorbeeld 2: Je komt aan bij de sluis. De sluismeester wijst een plek aan stuurboordzijde aan. Je hebt dezelfde boot met rechtse schroef. Als je géén rekening houdt met het wieleffect en je komt op dezelfde manier aan als in het vorige voorbeeld, dan krijg je een probleem. Als je de schroef in z’n achteruit zet, gaat je achterkant naar bakboord en lig je dwars in de sluis. Leuk vermaak voor het publiek langs de kant, maar dat wil je liever niet.
Wieleffect
In dat geval kun je beter een lijn uitgooien en rustig  vooruit blijven varen zodat die lijn een voorspring wordt

Wil je meer uitleg over de werking van de schroef, klik dan hier voor het filmpje:

Met dank aan Margreet Cromjong, eigenaar www.vaarbewijsexpert.nl

Weten wat je doet: Lees alle blogs

Mogelijk interessante artikelen

Meer berichten in deze rubriek

Voordelen van het Motorboot abonnement
12 keer per jaar thuisbezorgd én online
Onbeperkt toegang tot alle content
12 keer per jaar onze nieuwsbrief
Korting op interessante events
Ik word abonnee van Motorboot al vanaf 60,- per jaar