Spoed verzetten voor meer snelheid?

Ik heb een Veha Euroclassic Trawler van ongeveer 47 voet uit 2001. Gewicht in de kraan 32 ton. Het schip bevalt meer dan uitstekend. De voortstuwing geschiedt door twee Volvo TAMD 31M motoren van 106 pk aan de as max. De reductie verloopt via twee ZF Hurth HSW 450 H2-2.5 met een ratio van 2,51. De rompsnelheid van het schip bedraagt 8,9 knopen en werd in eerste instantie volgas niet gehaald terwijl de motoren een (elektronisch gecheckt) toerental liepen van 3300 resp 3320. Vorig jaar heb ik de schroeven ( 21 inch drieblads met een spoed van 16 inch) eraf gehaald en de spoed laten verzetten van 16 naar 17,5. Dat leverde een behoorlijke snelheidswinst op, minder lawaai en een lager gebruik, het toerental volgas zakte met 200 rpm. De motoren lopen nu volgas 3100 resp 3120 rpm. De ontwerpsnelheid van de motoren vraagt om een rpm tussen 3000 en 3250. Ik kan hetzelfde spel dus nog een keer uithalen en het toerental nog 100 rpm laten zakken door de spoed nog eens 0,75 tot max 1 inch laten verscherpen. Het ideale toerental om te varen is 2250-2350 rpm (is ook het begin van het maximale koppel op de kromme), het zou mooi zijn als ik de rompsnelheid zou kunnen benaderen bij dit toerental. Nu de vraag: -loop ik risico’s als ik “zo tegen het randje ga zitten ? (we varen nooit volgas) -is er nog wat winst te behalen? Er staat een grote tocht van enkele maanden voor de deur, de kosten van deze operatie zijn snel terugverdiend door het lagere verbruik, bovendien moet de boot er toch nog even uit.

Antwoord
De stuwschroeven voldoen feitelijk alleen bij vollast (hierop worden de stuwschroeven bijna altijd uitgerekend). Omdat u nooit op vol vermogen vaart is het inderdaad een goed idee (ook beter voor de motoren en de uitlaatgassen turbines) om u te richten op de meest voorkomende bedrijfsituatie, de rompsnelheid zou een goed uitgangspunt kunnen zijn. Een stuwschroevenspecialist kan u precies voor rekenen welke schroeven voor u ideaal kunnen zijn. Wanneer u de rompsnelheid opgeeft kan hij (met nog wat meer gegevens van uw schip) uitrekenen hoeveel vermogen nodig is. Met de vermogenskrommes van uw voortstuwingmotoren kan nu het snijpunt en de diameter/spoed van de stuwschroeven vast worden gesteld. Het motorentoerental bij de rompsnelheid (en bij lagere vaarsnelheden) zal nog lager kunnen zijn, minder geluid en minder brandstof verbruik is het gevolg. Ik geef u deze uitleg omdat een duimpje spoed op de schroeven erbij drukken eenvoudig is, de verhouding scheepsschroef-motortoerental-vaarsnelheid kan dan misschien nog niet ideaal zijn en er bestaat een (klein) gevaar dat de verhouding diameter-spoed van de stuwschroef over een grens gaat waardoor er weer kans op cavitatie rond de stuwschroeven (geluid) optreed en/of het schroefrendement naar beneden gaat waardoor u niet het maximale profijt heeft van de actie. Wanneer u, na aanpassingen, weer gaat varen zou u de rookgassen in de gaten kunnen gaan houden: de motoren in geen geval zwart laten roken. Techneuten zullen altijd graag de uitlaatgassen temperatuur in de gaten willen houden en een denkbeeldige streep zetten (geldt voor deze geblazen 31 motoren) bij ongeveer 450 graden celcius, een bijkomend voordeel is dat u dan ook zou kunnen zien wanneer er bijvoorbeeld iets in een schroef zit of er iets fout gaat beneden.

Frits Coers, Technisch medewerker Motorboot

Mogelijk interessante artikelen