Ik ben sinds januari 2007 eigenaar van een Vri-jon kruiser van 1986. Het schip ziet er goed uit en wij hebben er al 160 uur meegevaren. Het schip heeft een watergesmeerde schroefas, maar nu komt het sinds een paar maanden geleden valt het mij op als ik een laag toerental draai of met de hand de as ronddraai, dan hoor ik een piepend geluid net of de rubberen af dichting knelt, draai ik meer toeren dan is het weg het is begonnen met achteruit inschakelen om uit mijn box te gaan, dan hoorde ik een piepend geluid, maar hij doet het nu ook als ik langzaam vooruit draai.
Antwoord
Een goed antwoord op uw vraag zou ik kunnen geven als de schroefas en het rubber schroefaslager achterin de schroefaskoker gedemonteerd is en de situatie ter plaatse bekeken zou kunnen worden want ik ga ervan uit dat het rubberen watergesmeerde lager aan de buitenzijde het probleem veroorzaakt. Op zich denk ik niet dat er een groot probleem is en dat reparatie nu persé noodzakelijk is zolang u de schroefas nog maar met de hand kunt tornen. (eventueel de schroefaspakkingbusdrukker losser zetten). Het rubberen schroefaslager heeft rechte langsgroeven, soms ook in spiraal vorm. De groeven zijn gevuld met buitenboordwater. Zodra de schroefas gaat draaien wordt het water uit deze groeven tussen de schroefas en het rubber van het lager getrokken, er ontstaat als het ware een waterfilmpje. De schroefas zweeft tussen het rubberenlager en raakt deze, als het goed is, niet meer. Het piepend geluid geeft aan dat de schroefas nog steeds het rubber raakt, er wordt misschien geen waterfilmpje gevormd. Omdat het alleen bij lage toerentallen is, denk ik, dat de oorzaak zou kunnen zijn dat het rubberen lager wat ingesleten is en de schroefas als het ware (overdreven gezegd) onderin een wigvormige ruimte ligt waardoor het moeilijk is dat dit waterfilmpje zich kan vormen. De groeven in het rubber lager kunnen ook vol met vuil zitten. Bij uw Vri-Jon is een stalen schroefaskoker toegepast, ik heb wel eens gezien dat er roest was ontstaan tussen de schroefaskoker en de behuizing van het rubberen lager zodanig dat het lager ingedrukt werd en de schroefas werkelijk ging klemmen en uiteindelijk ook vastliep. Het klopt helemaal wat u schrijft, maar er zijn een aantal dilemma’s waardoor toch voor RVS koelpijpen moet worden gekozen. Een non-ferro koelwaterbuis zou – inderdaad met het oog op elektrolytische corrosie – het beste zijn, maar de doorvoeren met een stalen of aluminium romp zijn zwak. Een stalen koelwaterbuis wordt veel toegepast, maar omdat de conserverende beschermlaag een isolator is voor de warmteoverdracht, roesten ze dikwijls door. Een paar verflagen later is de koeling van de motor vaak niet meer toereikend. Een RVS koelwaterbuis is één van de alternatieven. Als daarbij een goede kathodische bescherming wordt toegepast, zullen er bij een stalen schip in de praktijk geen problemen mee ontstaan.
Frits Coers, Technisch medewerker Motorboot
Mogelijk interessante artikelen
Meer berichten in deze rubriek
