Hoe breidt ik de koelcapaciteit uit bij het plaatsen van een sterkere motor?

In mijn motorboot, een Shark 31 uit 1972 (ontwerp de Vries Lentsch), staat een Indenor XDP 490 van 50 pk (2100 cc). Ik wil deze motor vervangen door een Indenor XD3 van 62 pk (2500 cc). De koeling wordt verzorgd door een koellichaam onder de boot (twee pijpen van ongeveer 3 meter onder het vlak aan weerszijden van de kiel, totaal dus 6 meter; diameter inwendig 50 mm rond). Nu vaar ik zowel in de zomer als in de winter en dat wil ik graag zo houden. Mijn vraag is: moet ik de koelcapaciteit uitbreiden? En zo ja: kan ik dit doen door onder water een pijp met een grotere diameter te nemen, bijvoorbeeld 65 mm? Is hier een berekening voor? En mag de pijp van onbeschilderd roestvrijstaal zijn? De boot is 3 jaar geleden gestraald en voorzien van een goede onderwatercoating.

Antwoord
Er zijn inderdaad formules waarmee nauwkeurig het oppervlak van het koellichaam kan worden uitgerekend. Als de buizen echter een keer netjes in de antifouling worden gezet, wordt de berekende warmteafgifte niet meer gehaald. Een vuistregel die eigenlijk altijd goed werkt is: 1 meter 5/4 inch buis per 5 pk motorvermogen. Deze buis heeft een kleinere diameter dan op uw schip en dat is om een zo veel mogelijk turbulente stroming in de buis te hebben. Vandaar ook dat een grotere diameter buis een minder goede warmteoverdracht geeft. Vervanging van uw motor door de Indenor XD3 betekent een vermogenstoename met ongeveer 20%. Het huidige koelend oppervlak is dan zeker te klein. Een oplossing is om het koellichaam met dubbele buizen te maken: de buitenste buis met een uitwendige diameter van bijvoorbeeld 65 millimeter en daarin een buis met een uitwendige diameter van 38 millimeter. Het koelwater stroomt dan turbulent door de ruimte die ontstaat tussen de twee buizen en het buitenboordwater kan nu ook door de binnenste buis stromen. De 6 meter buislengte is dan ruim voldoende. Een voordeel van deze oplossing is, dat u weinig hoeft te lassen aan het onderwaterschip en de nieuwe coating nauwelijks zal worden beschadigd. Het koellichaam van roestvrij staal maken is natuurlijk het mooiste, omdat een coating de warmteoverdracht negatief beïnvloedt. Een paar extra magnesium anodes plaatsen (als het schip voornamelijk in zoetwater verblijft) kan in dat geval natuurlijk geen kwaad.

Frits Coers, Technisch medewerker Motorboot

Mogelijk interessante artikelen