Hoe installeer je een vuilwatertank?

Gepubliceerd op 5 februari 2012

Nu de lozing van fecaliën op het oppervlaktewater voor pleziervaartuigen niet meer is toegestaan, zal er op veel schepen al flink worden geklust om de zwartwatertankinstallatie voor het vaarseizoen werkend te hebben. Als plezierschipper wil je per slot van rekening ook in de toekomst graag ongestoord van het kleine kamertje gebruik kunnen maken. Het is overigens nog spannend hoe en door welke instantie er gecontroleerd gaat worden en welke sancties er zijn als er een komboffer rond het schip drijft. ‘Op heterdaad betrapt, met zijn pendek nog op de knieën’, zal dan waarschijnlijk op het proces verbaal komen te staan… De Engelsen deden het heel mooi, toen ik een paar jaar geleden ergens in de Thames-monding bij het inklaren te kennen gaf dat er een vuilwatertank aan boord was. Er kwam een schriftgeleerde aan boord, die wat kleurstof in de wc-pot deed en direct daarna de wc doortrok. Toen hij het water rond het schip vervolgens zag verkleuren wist hij genoeg… Er kwam direct een loodje op de bedieningshendel van de toiletpomp en afgelopen was het met de pret van naar het toilet gaan aan boord. Bij het uitklaren kwam een collega de op dat moment gelukkig nog steeds (!) keurig aanwezige verzegeling controleren. Pas op zee mocht het verzegelingsloodje er weer af. In Nederland worden geen toiletpotten verzegeld. Wilt u desondanks een vuilwatertank aan boord, dan hierbij wat tips voor de doe-het-zelvers onder u.

Antwoord

 

HOOG OF LAAG?

• Om te beginnen zult u moeten kiezen of u een hoge of een lage zwartwatertank wilt installeren. Beide hebben hun voor- en nadelen, zeker als we er rekening mee houden dat het af en toe eens kan voorkomen dat u de inhoud van de tank tóch een keer op het oppervlaktewater wilt lozen. Welke voor- en nadelen u het zwaarst laat wegen is een persoonlijke keuze. Om een lage (= onder de waterlijn geplaatste) zwartwatertank op open water leeg te pompen is een vuilwaterpomp nodig. De nadelen daarvan zijn duidelijk:
• vuilwaterpompen zijn storingsgevoelig, zeker als ze voor fecaliën worden gebruikt;
• zo’n vuilwaterpomp kan nogal luidruchtig zijn;
• repareren en reinigen is een smerig karweitje;
• fecaliënpompen zijn duur;
• de installatie is gecompliceerder (elektra, schakelaar) Een hoge (=boven de waterlijn geplaatste) zwartwatertank heeft als voordeel dat er alleen een afsluiter hoeft te worden geopend, als men de tank wil legen. Maar ook nu zijn er weer nadelen;
• de afvoerleiding van het toilet is langer;
• in deze (omhoog lopende) leiding tussen wc en tank kan vloeistof blijven staan.

MATERIAALKEUZE

Een zwartwatertank kan van verschillende materialen worden vervaardigd. Een absolute voorwaarde is echter dat het materiaal volledig diffuusdicht is, want niets is zo storend als bij het betreden van een schip de aanwezigheid van een zwartwatertank te ruiken. Het materiaal mag niet corroderen en verder moet het stevig genoeg zijn om bewegen/doorschavielen van een (volle) tank bij zeegang te voorkomen. Materialen die hier aan kunnen voldoen zijn: roestvrij staal (minimale kwaliteit is 316), de lassen etsen tyleen, hoeken zoveel mogelijk ‘gezet’, de lassen minimaal dubbel uitgevoerd en de wanden dik genoeg om opzwellen van de tank te voorkomen Het gebruik van polyethyleen is af te raden omdat dit, vooral bij wat dunnere wanden, onvoldoende diffuusdicht is. Het is altijd aan te raden om aan de bovenzijde van de tank een inspectie/schoonmaakdeksel te maken. Zorg voor voldoende ventilatie rond de zwartwatertank; houd de wanden enkele centimeters vrij voor het geval er toch nare luchtjes ontstaan. En zet de tank goed zeevast.

AANSLUITINGEN

Voor de diverse aansluitingen zijn slangen nodig. Met een inwendige diameter van 1 1/2 inch (38 mm) zijn deze dik genoeg.Aansluiting toevoer vanaf het closet: 1 1/2 inch (38mm) inwendig, liefst op de bovenzijde van de tank. Aansluiting beluchting/ontluchting: om onderdruk in de tank bij het leegpompen te voorkomen moet een beluchter worden geplaatst. De aansluiting moet worden geplaatst op de bovenzijde van de tank. In de leiding kan een T-stuk worden geplaatst waarop het geurfilter wordt aangesloten. Aansluiting afvoerpomp: bij een lage tank het liefst boven op de tank, met een stijgpijp in de tank (hangt er wel vanaf of de fecaliënpomp zelfaanzuigend is). Bij een hoge tank de afvoerpomp aansluiten aan de onderzijde. In de afvoerleiding een T-stuk plaatsen met een kogel of plugkraan naar de dekaansluiting, voor het leegpompen via een afgiftestation op de wal. Spoelaansluiting (optioneel): op de bovenzijde van de tank en ook aansluiten op een dekdoorvoer. Aansluiting niveaumeter: bovenop de tank. Er zijn diverse types op de markt. Laat uw keuze afhangen van de vraag of de meter goed bestand is tegen vervuiling door fecaliën en rondzwevend toilet papier (vraag om een garantie).

LEIDINGWERK

• Goed leidingwerk (let ook hier weer op de diffuusdichtheid van het materiaal) is van belang voor een optimaal en storingsvrij functioneren van uw zwartwaterinstallatie. Houdt u zich vooral aan de volgende adviezen:
•  PVC met ruime bochten (in verband met moeilijke ruimtes helaas niet altijd mogelijk)
• Geen diameterverkleiningen
• Als diameterverkleiningen onvermijdelijk, maak de overgang dan conisch
• Werk lassen en verbindingen zo glad mogelijk af
• Zorg ervoor dat er (ook bij oplopende leidingen) geen vloeistof in leidingen achter kan blijven
• Voldoende, regelmatige beugeling voorkomt doorhangen.
• Hou leidingen – vooral de afvoerleidingen – zo kort mogelijk
• Maak de aansluitingen en leidingen zodanig dat er nooit – dus ook niet als het schip op 1 oor ligt – vloeistof in de toilet terug kan stromen of vloeistof via de ontluchting op het dek kan uitstromen.
• Plaats de ontluchting met geurfilter zo hoog mogelijk in het schip.

INHOUD

Hoe groot de zwartwatertank moet zijn hangt af van de persoonlijke wensen, van het aantal aangesloten toiletten, van het aantal personen aan boord en van het aantal dagen dat men wil kunnen varen zonder een afgiftestation aan te hoeven doen. Een veel gebruikte vuistregel is: voor elke meter bootlengte 10 liter tankinhoud.

Frits Coers, Technisch medewerker Motorboot

 

Mogelijk interessante artikelen