Kopje koffie schipper?

Gepubliceerd op 2 september 2016

Lekker als je aan het varen bent en je krijgt een verse Nespresso of Senseo voorgezet. Dan begint de vaartocht al goed. Maar wat is er voor nodig om ook aan boord van zo’n smakelijk vers kopje koffie te kunnen genieten?

Door Karst Braaksma

Voor veel mensen is zo’n gemakkelijke maar tóch lekkere kop koffie uit een Senseo- of Nespresso-apparaat een idee dat eigenlijk alleen thuis aan de orde is. Toch kan het wel degelijk. En eigenlijk is er niet eens zo heel veel voor nodig, om zonde een walaansluiting een lekkere dampende kop koffie te produceren.

Het eenvoudigst is natuurlijk een thermoskan van huis mee te nemen, als je aan boord graag een kopje koffie drinkt. Maar dan alleen als de vaartocht zich tot één dag beperkt. En zelfs dán is de koffie ‘s middags toch niet zo vers en heet meer. Dus dan maar een ketel op het fornuis en ouderwets ‘opgieten’? Inderdaad, dat kan ook. Maar het hoeft niet per se op die manier.

Compact

Koffiemachines zijn tegenwoordig lekker compact en met één druk op de knop kun je jezelf van de lekkerste variaties bedienen. In veel huishoudens is dan ook een Senseo- of Nespresso-apparaat te vinden. Aan boord  worden ze daarentegen relatief weinig gebruikt. Die dingen ‘vreten’ stroom, dat kunnen mijn accu’s niet aan, is een veelgehoord argument. Maar dat valt in de praktijk eigenlijk wel mee.

Als het gaat om de techniek aan Met name bij de Nespressomachines is de boiler erg klein en het water snel opgewarmd. Zo heel veel stroom vergt dat dus niet. We zullen dat straks ook zien aan de hand van een berekening.

Piekbelasting

Waar het bij de meeste moderne koffiezetapparaten om gaat, is de zogeheten ‘piekbelasting’. Om zo’n apparaat aan boord te kunnen gebruiken, buiten de walstroom om, is er dan ook een omvormer of combi lader/omvormer nodig die voor korte tijd een behoorlijke stroom kan leveren. Verder is het van belang dat de omvormer een zuivere sinus produceert, omdat de elektronica in vrijwel alle moderne koffiemachines dit vereist. Wat zo’n zuivere sinus precies inhoudt, is een behoorlijk technisch verhaal dat we u hier graag besparen.

Waar het op neer komt, is dat er uit de omvormer dezelfde wisselstroom komt als thuis uit het stopcontact. Bij een omvormer met een zogeheten ‘gemodificeerde sinus’ wijkt de stroom een beetje af, waardoor bepaalde apparaten zoals televisies, laptops en dus ook koffiezetmachines niet goed zullen werken. Dat niet álle omvormers een zuivere sinus produceren, heeft vooral met de kosten te maken; een omvormer met een gemodificeerde sinus is gemakkelijker en daardoor goedkoper te produceren.

Dynamo

De meeste koffiemachines vragen een vermogen van 1.200 tot 1.500 W. Een omvormer van 1.600 W of meer is voor dit doel dan ook een prima keuze; zwaarder mag altijd. Tijdens het varen produceert de dynamo van de voortstuwingsmotor voldoende energie om dit voor uw kopje koffie benodigde vermogen te kunnen compenseren. Een enorme accubank is hiervoor dus niet noodzakelijk. Wel is het belangrijk dat de accu’s in een goede conditie zijn en dat de kabeldiameter naar de omvormer voldoende is voor het piekvermogen van deze machine. De benodigde kabeldikte is onder meer afhankelijk van de lengte van de kabel. Welke diameter u nodig heeft, is af te lezen uit tabellen die daarvoor bestaan. Levert dat problemen op, dan kunt u het ook even navragen bij een vakman. Behalve voor de koffiezetmachine kunt u uw omvormer uiteraard ook gebruiken om bijvoorbeeld een inductiekookplaat of een koelkast van elektriciteit te voorzien. Dat maakt de aanschaf van zo’n omvormer zelfs rendabeler. Een 230V-koelkast is goedkoper dan een 12/24V-koelkast, met bovendien een beter rendement.

Berekening

Terug naar het kopje koffie. Om een kopje koffie te produceren is een bepaalde hoeveelheid energie nodig voor achtereenvolgens de opwarmtijd en de perstijd. Als je die tijd vermenigvuldigt met het benodigde vermogen, geeft dat een verbruik per kop. Als voorbeeld nemen we de Inissia van Nespresso: een compacte en relatief goedkope machine, met een opwarmtijd van slechts 25 seconden. De tijd die deze machine nodig heeft voor het zetten van één grote kop koffie en vervolgens opnieuw op te warmen, is circa 20 seconden. We ronden het geheel af op 1 minuut vol vermogen, wat bij de Inissia 1.260 W is. Als we daar het verlies in een gemiddelde omvormer van 5 procent bij optellen, is de rekensom als volgt: 0,017 uur (1/60 uur) x 1.260 W + 5 procent verlies = 22,5 Wh verbruik. Omgerekend naar een 24V-accu trekt de omvormer tijdens de koffieproductie 55A uit de accuset. Als je die 55A ook weer deelt door 60 (1 minuut), kom je uit op 0,9 Ah. Een dynamo van 90 A levert dit binnen 2 minuten terug aan de accuset. Dat is – als u niet al te snel drinkt – ruim binnen de tijd dat u van uw verse kopje koffie hebt genoten….

Dit verhaal is tot stand gekomen in samenwerking met Motorboot. 

Mogelijk interessante artikelen