Een recensie schrijven over een boek van een collega-medewerker van Motorboot is niet zo gemakkelijk. Maar we doen het toch; we zijn altijd blij dat een nautisch auteur op avontuur gaat en eens wat anders maakt dan het gebruikelijke reisverhaal. Henk de Velde stapt met ‘Lot onbekend’ een ander segment van de boekenwereld in: de literatuur.
Dat is een gewaagde stap. want eerdere pogingen van nautische auteurs liepen vaak niet goed af. De watersporter houdt niet van literatuur en de literaire lezer vindt dat bootjesvolk maar raar. Eerder overkwam de Belgische zeiler Jean Heylbroeck zoiets. Na zijn succesvolle boek ‘De wereld is rond’ schreef hij ‘Terra incognita’ over de terugkeer naar Vlaanderen en de invloed van reis en terugkeer op zijn mentale gesteldheid. Dat boek is vervreemdend, briljant gecomponeerd, prachtig geschreven, maar voor watersporters tamelijk ontoegankelijk.
We kennen Henk de Velde van zijn eerdere boeken en zijn lezingen die talloze watersporters enorm geboeid hebben. Henk heeft meer te vertellen dan de belevenissen van een avonturier. De zingeving van een avontuurlijk leven vraagt om een andere vorm, een andere manier van vertellen. Dat vraagt om een ander soort boek.
Personages
In ‘Lot onbekend’ voert Henk een aantal personages op die allemaal hun reis in grote eenzaamheid afleggen. Die personages zijn eigenlijk – ongeveer – dezelfde persoon die in verschillende vormen, in verschillende tijden en op verschillende plaatsen op avontuur gaat. Bijvoorbeeld een opvarende van een VOC schip dat strandt op de kust van Australië en in de outback tussen de Aboriginals terechtkomt. Of een eigentijdse zeiler die naar de kust van Groenland vaart. Alle personages zijn eenzame zoekers naar hun lotsbestemming.
Henk zet zijn schrijverschap in om zijn lezers mee te voeren naar verschillende ruige landschappen: van de woestijn naar de taiga, van Alaska naar de Sahara. De beschrijvingen van de landschappen en de invloed daarvan op de reiziger onthullen dat de auteur die plekken kent. Ik vermoed dat de eerste versie van dit boek al tot stand kwam tijdens Henk’s overwintering in Siberië.
Literair werk
In ‘Lot onbekend’ gebruikt Henk diverse citaten uit de wereldliteratuur. Daarmee verbindt hij de verschillende thema’s die hij aan de orde stelt. In een zinderende epiloog lezen we wat de reizen en landschappen voor Henk zelf betekenen. Voor de lezer die een sappig reisverhaal verwacht – met stormen en windstiltes – zal ‘Lot onbekend’ vragen om met andere aandacht het boek te lezen. Maar bijt je even door dan ontsluit zich een literair werk dat meer vertelt over de eenzame reiziger dan de meeste reisverhalen.
Lot onbekend
Henk de Velde, uitgeverij Elmar,
184 pagina’s met tekeningen van de auteur,
€ 17,99
ISBN: 9789038927008