In het vaarwater
Vaarinstructie op een huurboot
GOED BESLAGEN TEN IJS
In het hoogseizoen wemelt het op het water van de huurboten, met niet altijd even bekwame bemanning aan boord. Onder watersporters leeft dan ook het beeld dat je als onervaren schipper zonder vaarbewijs ‘zomaar’ het water op kunt, met alle mogelijke gevolgen van dien. Jachthuren.nl in Kerkdriel nodigde ons uit voor een vaarweekend om te laten zien hoe zij haar klanten voorbereidt op een bootvakantie.
Yvonne Zwaan
“Goedemiddag, jullie moeten familie Zwaan zijn! Klopt dat?” Zodra we de steiger op lopen richting het kantoor van Jachthuren.nl in de haven van Van Gent Watersport worden we verwelkomd door Gina Verwaal, die samen met haar man Dico en compagnon Peter Kox eigenaar is van het jachtverhuurbedrijf in Kerkdriel. “Wordt dit onze boot?” vraagt onze dochter hoopvol, wijzend op een grote boot die vooraan ligt. “Ja”, antwoordt zij, waarna een juichkreet klinkt.
Het echtpaar Verwaal blijkt de jongste en grootste boot voor ons te hebben gereserveerd: een Nicols Octo Fly, een achtpersoons motorboot met vier hutten met eigen toilet en douche. De boot heeft pas negen motoruren op de teller staan. “Zal ik met jullie alvast eens een kijkje aan boord nemen, dan kunnen papa en mama de papieren regelen.” Terwijl zij aan boord stappen, lopen wij richting het kleine kantoor waar Peter met een stapeltje documenten klaar zit. Hij vertelt ons dat de vloot van Jachthuren.nl uit zes boten van het Franse Nicols bestaat, in lengtes van 8,00 tot en met 14,95 meter en met accommodatie variërend van twee tot wel tien personen. Allemaal te huren zonder vaarbewijs. De samenwerking met Nicols, dat een netwerk van bootverhuurbedrijven in heel Europa heeft, zorgt ervoor dat zo’n 75 procent van de klanten uit het buitenland komt. “Vaak hebben ze al eerder een boot via Nicols gehuurd, maar hebben ze geen ervaring met de Nederlandse vaarwateren”, vertelt Peter. “Daarom sturen wij onze klanten altijd vooraf een uitgebreid mailbericht, met daarin onder meer een Engelstalige instructievideo van Nicols en links naar nuttige pagina’s en video’s van Rijkswaterstaat en Varen doe je samen!.”
Ook wij ontvingen dat bericht een week voor vertrek. Een goede tip die we in de meegestuurde documentatie aantroffen, was om ter voorbereiding op ons vaarweekend de app Waterkaarten Nederland op onze tablet te installeren. Deze app kun je voor een proefperiode van zeven dagen gratis gebruiken, daarna kun je een abonnement afsluiten. Op elke huurboot van Jachthuren.nl is standaard een tablet aanwezig met deze navigatie-app met digitale ANWB-waterkaarten. Een handige tool om de route in uit te zetten en tijdens het varen te zien waar je bent.
Instructie
Eveneens standaard is de instructie voor vertrek, zo lazen we in de welkomstbrief die als bijlage met het mailbericht werd gestuurd. Jachthuren.nl brengt hiervoor € 50,- in rekening, ter plaatse contant te voldoen aan de instructeur. Nadat Peter met ons onder meer de inventarislijst van de boot door heeft genomen en wij de huurovereenkomst hebben getekend, is het ook voor ons tijd om aan boord te gaan. De instructie wordt in ons geval verzorgd door Dico Verwaal. Hij loopt eerst de gehele boot met ons door en wijst ons op de belangrijkste onderdelen van het boordsysteem en de veiligheidsvoorzieningen. Heel handig is de checklist die bovenop de stuurstand ligt. Hier staan alle punten weergegeven waar je voor vertrek en na aankomst aan moet denken, zoals het binnenhalen of uitleggen van de walstroomkabel en het omschakelen van walstroom naar de omvormer of andersom. Verder is er een ‘Captain’s Handboek’ aanwezig waar zo ongeveer alles valt na te lezen wat Dico ons vertelt. Ook ligt de gedragscode voor waterrecreanten met betrekking tot de coronaregels aan boord op gesteld door de Hiswa Recron. En het ‘Varen doe je Samen!’ Boordboek, met daarin verschillende brochures met nuttige informatie over vaarregels. De vraag is of huurders de moeite nemen al deze informatie tot zich te nemen, maar Jachthuren.nl stelt het in ieder geval beschikbaar.
Trossen los
Zodra de verkenning aan boord is afgerond, vraagt Dico ons te bepalen wie dit weekend de schipper is en wie de matroos. “De schipper is eindverantwoordelijk”, legt hij uit. “Hij of zij vaart niet alleen, maar controleert ook of de landvasten goed belegd worden en of er geen spullen los op het dek slingeren.” We maken onze rolverdeling en vervolgens vertrekt Dico met matroos en dekmaatjes in zijn kielzog naar de achterkikker. “Weten jullie hoe je een klampsteek maakt?” Er wordt geknikt. Toch laat hij het voor de zekerheid nog even zien. “Eerst sla je de lijn tweemaal om de klamp en vervolgens leg je er nog twee achtjes omheen”, zegt hij terwijl hij behendig de lijn vastmaakt. “Het resterende touw laat je niet op het dek slingeren, maar bos je even op.” Na zijn demonstratie mogen matroos en dekmaatjes het ook proberen, waarna Dico tevreden knikt.
“Nu is de schipper aan de beurt!” Hij geeft een korte uitleg over de bediening van de gashendel, het stuurwiel en de boeg- en hekschroef en daarna mogen we de 80 pk Nanni diesel starten. Hij laat ons de haven uitvaren, waarbij hij aangeeft dat de schipper de matroos laat weten in welke volgorde de lijnen los mogen en wanneer. We sturen de box uit en verlaten de haven, waarna Dico ons eerst een stukje de Maas op laat varen. “Veel van onze buitenlandse klanten hebben geen ervaring met stroming, wind en binnenvaartschepen. Vandaar dat ik altijd even met hen de rivier opdraai.” Terwijl we Kerkdriel achter ons laten, vertelt hij wat van belang is voor onze vaartocht. Wij zijn van plan de Maas op te varen, richting de Gouden Ham bij Maasbommel. “Dan kom je veel veerponten tegen en die hebben altijd voorrang”, waarschuwt hij. “Zorg dus dat je goed in de gaten hebt wanneer de pont over gaat varen en pas je snelheid daar op aan. In geval van een kabelpont moet je er ook niet te dicht achterlangs gaan!” Voor ons gesneden koek, maar dat geldt vast niet voor buitenlandse gasten…
Na ons korte uitstapje op de Maas keren we terug in de haven, waar Dico ons tweemaal laat aanleggen. Eerst aan een steiger aan lager wal, waar we handig gebruik kunnen maken van de wind. Vervolgens gaan we ‘inparkeren’ achter een andere boot. Dico stelt tevreden vast dat dit rustig en beheerst gaat, waarna we de boot achteruit in de box terug mogen leggen. Deze laatste ‘test’ voelt toch een beetje als een examen. Zodra we vastliggen, vindt Dico dat we er klaar voor zijn. Hij stapt van boord en wenst ons een plezierig weekend. Wij sjouwen de bagage aan boord en dan kan ons vaarweekend kan beginnen!
Vertrouwen
De bijna twee uur durende uitleg en vaarinstructie bleek voor ons voldoende om vol vertrouwen met de Octo Fly te vertrekken. We hebben ons gedurende het weekend ook geen enkel moment onzeker gevoeld. Daarbij moet gezegd dat wij geen onervaren watersporters zijn. Iemand die echt nog nooit een boot heeft bestuurd zouden wij zelfs met deze uitleg en instructie nog niet zo’n groot schip meegeven. De wind heeft er namelijk gemakkelijk vat op en ook al hangen er genoeg stootwillen aan weerszijden, je kunt nog steeds serieus schade veroorzaken. Dico vertelt dat de Octo Fly doorgaans wordt geboekt door meerdere gezinnen of een vriendengroep. In zo’n gezelschap is dan op zijn minst wel één persoon die gevoel voor het varen heeft.
Ons weekeind verloopt geheel volgens plan. Op het water is het rustig in dit zonnige, maar frisse weekend in april. We bezoeken de Lithse Ham en Gouden Ham, met onderweg als hoogtepunt Sluis Lith. Vol ontzag kijken de kinderen hoe we onder de grote deur door varen en dan een flink verval overbruggen. Het hele weekend genieten we. Niet alleen van de omgeving, ook van het als gezin in alle vrijheid op avontuur zijn. Een ervaring die smaakt naar meer!
Minder schade
Naar aanleiding van ons vaarweekend nemen we contact op met Gerrit Veldman van Watervakantie.nl en vragen hem hoe jachtverhuurbedrijven in het algemeen hun klanten het water op laten gaan. “Ik ken geen enkele verhuurder die zomaar een boot meegeeft”, reageert hij. “Dat is ook niet in hun belang, want zij zien hun boot ook het liefst zonder schade terugkomen.” Op Watervakantie.nl staan alle boten die in Nederland te huur zijn en kun je met behulp van diverse filters de voor jou geschikte huurboot vinden. Voor de overgrote meerderheid van de boten is ervaring niet verplicht, maar in 266 gevallen wel. Dit zijn veelal boten in het hogere prijssegment. “Maar zelfs dan zal de verhuurder eerst willen zien dat je echt kunt varen”, aldus Gerrit. “De instructie die jullie hebben gekregen is zeer gangbaar en wat mij betreft noodzakelijk om met name onervaren schippers genoeg zelfvertrouwen mee te geven”, vervolgt hij. “Ik ben zelf een tijdje instructeur bij een jachtverhuurder geweest en heb dat als zeer dankbaar werk ervaren. Het mooiste was als je een klant na een week terugzag, trots en blij dat de boot schadevrij was en vol enthousiasme over de leuke vakantie. Als een huurder zo terugkeert, weet je dat je het goed hebt gedaan.”